Sunday 27 November 2011

पुन्हा एकदा अकबर-बिरबल

अकबर-बिरबलाच्या अनेक गोष्टी आजपर्यंत तुम्ही ऐकल्या असतील. त्यातल्या काही तुम्हाला तोंडपाठही झाल्या असतील. पण अकबर-बिरबलाच्या काळाला आता पुष्कळ वर्षे लोटली. दरम्यानच्या काळात काही चतुर लोकांनी स्वत:च्या गोष्टीही अकबर-बिरबलाच्या नावावर खपवल्या आहेत. म्हणजे हे सरदार संता-बंताच्या जोकसारखं आहे. कुठल्याही गोष्टीतल्या पात्रांना अकबर-बिरबल अशी नावे दिली की झाली अकबर-बिरबलाची गोष्ट! रवींद्र कोल्हे यांनी या दोन पुस्तकात अकबर-बिरबलाच्या  काही गोष्टी संकलित केल्या आहेत. त्या करताना त्यांनी पुरेशी शहानिशा केली की नाही, याचा खुलासा केलेला नाही. पण तो भाग बाजूला ठेवून या गोष्टी वाचल्या तर काय लक्षात येतं? कितीतरी वर्षापासून अकबर-बिरबलाच्या गोष्टी तुमच्यासारख्या कित्येक मुलांचं मनोरंजन करत आल्या आहेत. शिवाय या गोष्टी इतक्या सदाबहार आहेत, की कधीही वाचल्या तरी त्या शिळ्या वाटत नाहीत. म्हणजे उद्या तुम्ही मोठे झाल्यावरही वाचल्या तरी तुम्हाला त्या आवडतीलच. कुठल्याही चांगल्या पुस्तकाची हीच व्याख्या असते की, ते सर्वाना सर्वकाळी आवडत असतं. त्यात अकबर-बिरबलाच्या गोष्टींमध्ये तर तुमच्या बुद्धीला चालना देणाऱ्या, युक्त्या-प्रयुक्त्या सुचवणाऱ्या, खळखळून हसवणा-या प्रसंगाचे, आलेल्या संकटावर मात धैर्याने आणि चातुर्याने करण्याचे एवढे धडे दिलेले आहेत की, बस्स! बिरबलाचं चातुर्य, त्याची हुशारी, प्रसंग पाहून बोलण्याचं कसब आणि ब-याचदा बोलण्यापेक्षा प्रत्यक्ष कृतीतून दिलेलं उत्तर हा मोठा मजेशीर प्रकार असतो. बिरबलाच्या जोडीला असतो न्यायप्रिय राजा अकबर. आपल्या माणसांचं मोठेपण पुरेपूर जाणून असणा-या कुठल्याही राजासारखा अकबर होताच पण त्याचा स्वत:पेक्षाही जास्त भरवसा बिरबलाच्या अक्कलहुशारीवर होता. त्यामुळेच तो सदैव बिरबलाच्या पाठीशी असे. या परस्परपूरक गुणांमुळे अकबर-बिरबलाची ही जोडी कित्येक मुलांच्या मनात घर करून आहे. तुमच्याही मनात तिने घर केलंच असेल, नसेल तर ही दोन पुस्तकं वाचा, ते घर तयार होईल. या अकबर-बिरबलाच्या गोष्टींत फक्त हसीमज्जाकच आहे की आणखी काही? म्हटलं तर आहे आणि म्हटलं तर नाही! म्हणजे असं की, जेव्हा तुम्हाला हसीमज्जाकच हवी असेल तेव्हा या गोष्टी तेच देतील, पण जेव्हा तुम्हाला ज्ञान हवं असेल तेव्हा ते ही देतील. तुम्हाला हवं ते देणा-या या गोष्टी अल्लाउद्दीनच्या जादूच्या दिव्यासारख्याच आहेत. 
 
अकबर-बिरबरलाच्या छान छान गोष्टी : रवींद्र कोल्हे (भाग 1 व 2)
 
साकेत प्रकाशन, औरंगाबाद, पाने : 64 व 72,
 किंमत : 50 रुपये प्रत्येकी

No comments:

Post a Comment